خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- در بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران 46 غرفه به کتابهای لاتین و 80 غرفه به کتابهای عربی با موضوعات متنوع اختصاص پیدا کرده است. درباره چند و چون اداره این بخش از نمایشگاه با حضور در جنوب شرقی «شهر آفتاب» با مسئولان غرفههای ویژه نشر، سپلای، دور دنیا، آریا و هیزمت به گفتوگو نشستهایم و درباره ارائه کتابهای تاریخی این غرفهها پرسشهایی را مطرح کردهایم.
فروش بالای بقای واسطههای نشر بینالملل
نمایندگان ناشران خارجی بخش بینالملل میگویند: آثاری که در قفسههای مربوط به تاریخ (باستان، میانه و اسلام)، مطالعات خاورمیانه و گردشگری عرضه شده با پیشنهاد ناشران مطرح دنیا از جمله بریل و پنگوئن انتخاب شده است؛ البته این فعالان حوزه نشر توصیه استادان دانشگاههای ایرانی را بیتاثیر نمیدانند. اطمینان از فروش قابل قبول در مجال نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران همچنین تامین منابع درسی دانشگاهی دلیل اصلی توجه به توصیه استادان دانشگاه از سوی مسئولان غرفه بینالملل مطرح میشود. میزان فروش، یکی از معیارهای انتخاب کتاب برای عرضه در نمایشگاه کتاب از سوی ناشران بینالملل است.
بیشتر نمایندگان ناشران خارجی معتقدند تعیین نرخ قیمتهای کتابهای خارجی برای عرضه در ایران متاثر از هزینه گمرک و مالیات است؛ بنابراین در این جریان پایگاه اینترنتی آمازون چندان بهعنوان معیار در نظر گرفته نمیشود، بنابراین شاهدیم این نمایندگان به برچسبزنی مجدد بهای این کتابها اقدام میکنند. واردکنندگان کتابهای لاتین اختصاص یارانه ویژه به مخاطبان این دسته از منابع را ضروری میدانند.
نمایندگان ناشران خارجی همداستان هستند که این کمک مالی دولتی زمینه تبادل علم و اندیشه را تقویت میکند. احد رضایی، مدیر ویژه نشر معتقد است با توجه به برچسبزنی مجدد «افرادی که در این حیطه فعالیت میکنند، شرایط چندان خوبی ندارند.»
بازار نشر بینالملل متاثر از «نه» به قانون کپی رایت
6 نماینده ناشران خارجی «ویژه نشر، سپلای، دور دنیا، آریا، شهر کتاب و هیزمت» اعتقاد داشتند که دانشجویان، مترجمان، استادان و متولیان کتابخانهها و برخی موسسات سراغ کتابهای بخش بینالملل میآیند و به تبع استادان دانشگاه خواهان ترجمه این آثارند اما از آنجا قانون کپیرایت در ایران رعایت نمیشود و دسترسی به نسخه الکترونیک برخی کتابها نیز امکانپذیر است.
نمیتوان گفت که تنها منبع ارائه این آثار ما هستیم و افراد میتوانند فایل این کتابها را دریافت و ترجمه کنند. با این وجود، افرادی در طول نمایشگاه اعم از استادان، دانشجویان به ما مراجعه میکنند که در کنار آنها برخی که به کار ترجمه مشغول هستند نیز پرسشهایی درباره ترجمه آثار مطرح میکنند.
بررسیها حاکی از این است که غرفه کتابهای تاریخ (باستان، میانه و اسلام)، مطالعات خاورمیانه کمترین مراجعه را داشت اما در این میان میتوان گفت کتابهای حوزه گردشگری از اقبال نسبی برخوردار است و مشتریان خود را دارد. ضمن اینکه بیشتر مراجعهکنندگان کتابهای حوزه تاریخ، استادان، مترجمان و محققان هستند و این حوزه در میان سایر مراجعهکنندگان بینالملل خواهان چندانی ندارد.
نبود سیستم سرمایشی در بخش بینالملل
برخی مراجعهکنندگان سالن بینالملل از نبود سیستم سرمایشی در این بخش، متبحر نبودن برخی فروشندهها در تلفظ اسامی آثار، مشخص نشدن اسامی قفسهها، برچسب زدن بر قیمت اولیه گلایه داشتند. همچنین بعضی مراجعهکنندگان بخش بینالملل از نبود برچسبگذاری در برخی قفسهها، تسلط نداشتن فروشندگان به عنوان کتابها و گرد و خاک آن گلایه داشتند. نیز در میان متقاضیان کتابهای این بخش افرادی مشاهده میشد که به دنبال کتابهای گردشگری بودند یا آثاری که بتواند آنها را در زمینه زندگی و تحصیل در کشورهای اروپایی یاری برساند.
اغلب افرادی که به این سالن رفت و آمد داشتند قشر جوان دانشگاهی بودند که در میان آنها چهرههای آشنای برخی استادان دانشگاهها، مسئول خرید کتابخانهها و موسسات نیز مشاهده میشد.
غرفهداران درباره چگونگی انتخاب فروشندگان معترفند و افرادی که با آنها در طول نمایشگاه همکاری میکنند؛ دانشجویانی هستند که در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل میکنند و میتوانند به زبان انگلیسی سخن بگویند. با این حال حضور این افراد تازهوارد در غرفههای بینالملل نیاز به آموزش دارد که ما فرصت و توان مالی آموزش به این فروشندگان موقت را نداریم.